เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว จำเป็นต้องมีหรือไม่ ?

ในช่วงการระบาดอย่างหนักของโรคโควิด-19 เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้วนับว่าเป็นไอเทมสำคัญที่หลายคนให้ความสนใจอย่างมาก แพทย์หลายท่านมีการออกมาแนะนำพูดถึงการใช้เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้วเพื่อติดตามอาการโดยเฉพาะผู้ป่วยโควิด-19 ที่กักตัวหรือรักษาตัวอยู่ที่บ้าน เพราะอาจมีภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำโดยที่อาจไม่แสดงอาการ จนนำไปสู่การที่เชื้อโควิดลงปอดได้ ปัจจุบันนี้ถึงแม้สถานการณ์โควิด-19 จะดีขึ้นและไม่รุนแรงเหมือนเมื่อก่อนแล้ว หลายคนมีคำถามว่าแล้วเครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้วยังจำเป็นต้องมีหรือไม่ ? แล้วสิ่งที่ควรรู้ก่อนซื้อเครื่องออกซิเจนปลายนิ้วมีอะไรบ้าง ? วันนี้ CR Medical Center มีบทความมาฝากกันค่ะ


เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้วคืออะไร ?

เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว (Finger Pluse Oximeter) เป็นอุปกรณ์ขนาดเล็กที่มีลักษณะคล้ายตัวหนีบที่มาพร้อมกับหน้าจอดิจิทัลแสดงผล เพื่อใช้วัดระดับออกซิเจนในเลือด (Oxygen Saturation) และ ยังใช้วัดระดับอัตราการเต้นของหัวใจได้อีกด้วย โดยผู้ใช้จะต้องสอดนิ้วมือเข้าไปในตัวเครื่อง ซึ่งตัวเครื่องจะปล่อยลำแสง LED ออกมากระทบกับเลือดที่อยู่ในเส้นเลือดฝอยปลายนิ้ว และวัดแสงสะท้อนที่ได้กลับมาเพื่อบอกถึงออกซิเจนในเลือดว่ามีมากน้อยแค่ไหน โดยจะแสดงผลออกมาเป็นเปอร์เซ็นต์ตั้งแต่ 1 ถึง 100

ระดับออกซิเจนในเลือดที่มีความปกติจะมีค่าอยู่ที่ 95-99% หากต่ำกว่า 95 อาจมีแนวโน้มออกซิเจนในเลือดต่ำ หรือเสี่ยงต่อการเกิดภาวะพร่องออกซิเจนได้ ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมจากแพทย์โดยเร็ว (ทำรูปการอ่านค่าเลือด 95% ปกติดี / 90-94% ระมัดระวังอาการผิดปกติ / น้อยกว่า 90% มีภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำ รีบแจ้ง รพ. หรือบัคลากรทางการแพทย์)

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับเครื่องวัดระดับออกซิเจนปลายนิ้ว

• เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยเฝ้าติดตามอาการผู้ป่วย ไม่ได้ช่วยรักษาอาการ เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้วจะมีความจำเป็นอย่างมากในการช่วยติดตามและประเมินค่าออกซิเจนในเลือดได้อย่างรวดเร็ว เพื่อป้องกันไม่ให้นำไปสู่ภาวะวิกฤติ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะช่วยรักษาโรคหรืออาการได้
  
  
• เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่คนทั่วเข้าถึงการใช้งานได้ เนื่องด้วยเป็นอุปกรณ์ขนาดเล็ก ใช้งานง่าย พกพาสะดวก จึงมีขายตามร้านค้าและช่องทางออนไลน์ต่าง ๆ ดังนั้นควรเลือกพิจารณาการเลือกซื้อที่จำหน่ายอุปกรณ์ได้มาตรฐานผ่านการรับรอง อย. และเชื่อถือได้ >> คลิก
  
  
• ผลลัพธ์สามารถคลาดเคลื่อนได้ +/- จากค่าที่แสดงประมาณ 2-4% เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้วสามารถแสดงผลได้ระหว่าง 70-100% หากต่ำกว่าหรือเกินกว่านี้ อาจบ่งบอกว่าเครื่องชำรุดหรือไม่ได้มาตรฐาน >> เครื่องตรวจออกซิเจนปลายนิ้วที่ได้มาตรฐาน
  
  
• เหมาะกับผู้ป่วยที่พักรักษาตัวอยู่บ้านและเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เช่น โรคที่เกี่ยวกับทางเดินหายใจ โรคปอด โรคหัวใจ โรคไต ภาวะอ้วน ภาวะน้ำท่วมปอด ผู้ที่สูบบุหรี่จัด เป็นต้น 
  
  
• ต้องทำการวัดออกซิเจนปลายนิ้วอย่างถูกวิธีเพื่อให้ค่าที่แม่นยำ เช่น อุณหภูมิของมือและนิ้วควรอยู่ในอุณหภูมิปกติ ไม่ควรเย็นเกินไป ไม่ควรทาสีเล็บ หรือวัดหลังการออกกำลังกาย เพราะจะทำให้ค่าระดับออกซิเจนผิดเพี้ยนได้

สรุป

แน่นอนว่าเครื่องวัดระดับออกซิเจนปลายนิ้วนั้นยังคงมีความจำเป็นอย่างมากในการที่จะใช้เพื่อการเฝ้าระวังสุขภาพในผู้ป่วย โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับทางเดินหายใจ หรือโรคที่ต้องมีการติดตามและเฝ้าระวังเป็นพิเศษ ตลอดจนอาจจะมีความจำเป็นในอนาคต สำหรับผู้ที่รักสุขภาพและมีการเตรียมความพร้อมในการดูแลตัวเองและครอบครัว

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก : Pobpad